Zróżnicowanie typologiczno-funkcjonalnie obiektów nieruchomych
OBIEKTY O CHARAKTERZE SEPULKRALNYM
- Grób skrzynkowy
- Grób ciałopalny jamowy z resztkami stosu
- Grób ciałopalny jamowy czysty
- Grób popielnicowy z resztkami stosu
- Grób popielnicowy z obstawą kamienną
- Grób popielnicowy czysty
- Grób szkieletowy (osoba dorosła)
- Grób szkieletowy (dziecko)
- Grób kloszowy
OBIEKTY O CHARAKTERZE OSADNICZYM
- tzw. jama
- Dołek posłupowy
- Palenisko
- Piec
- Skupisko kamieni
- Jama „ofiarna”
Poniżej przedstawiony zostanie krótki opis dotychczas wyróżnionych horyzontów osadniczych reprezentowanych przez wszystkie obiekty zarejestrowane na stanowisku nr 5 w Czarnówku.
- Okres neolityczny (KCSz)- zarejestrowano pojedynczy obiekt (nr 1317/10) Jest to domniemany grób odkryty w części NE stanowiska. W jego wypełnisku udokumentowano fragmenty obstawy z częściowo obrabianych płyt kamiennych oraz wiór łuskany z krzemienia jurajskiego. Najstarszym odkrytym obiektem był domniemany grób z późnego okresu neolitu (ob. 1317/10), w którym znaleziony został krzemienny wiór. Nie wykluczone, iż stanowi on grób kultury ceramiki sznurowej- płaski z konstrukcjami kamiennymi w postaci pojedynczych głazów/?/ lub z obstawą kamienną – w chwili odkrycia silnie naruszony. W wypełnisku obiektu znaleziono wiór łuskany z krzemienia jurajskiego o ciągłym retuszu półstromym po obu bokach, w części środkowej – zębaty. Na powierzchni narzędzia widoczne są ślady użytkowania w postaci drobnych nałuskań.
- Wczesna epoka brązu (ok. 1800-1600 p.n.e.)- z tego okresu pochodzi pojedynczy grób szkieletowy z obstawą kamienną z dużych, nieobrabianych otoczaków polnych, Jego wyposażenie zawierało naczynie gliniane. Wyjątkiem był również grób szkieletowy z obstawą kamienną (ob. nr 770/09), sytuowany we wczesnej epoce brązu. Na pochówek natrafiono w strefie S-E nekropoli. Jego południowo-wschodnia część została zniszczona przez grób szkieletowy z okresu wpływów rzymskich. Obiekt posiadał obstawę z dużych, nieobrobionych kamieni, której pierwotna forma zbliżona był do prostokąta o lekko zaokrąglonych bokach. Szczątki kostne nie zachowały się. W środkowo- wschodniej części obstawy, pomiędzy kamieniami odnaleziono naczynie pucharowate. Charakteryzuje się ono jasnobrunatną barwą, gładką powierzchnią zewnętrzną, beczułkowatym brzuścem i stosunkowo wysoką szyjką podkreśloną rzędami dookolnych wgłębień; wylew jest lekko wychylony na zewnątrz. Obiekt datowany jest na początek epoki brązu. Z uwagi na niejasną sytuację kulturową Pobrzeża Koszalińskiego w początkach epoki brązu (brak zorganizowanych i określonych struktur osadniczych i krzyżowanie się kultur, zarówno o tradycjach schyłkowo-neolitycznych jak i wczesno- brązowych), grób z Czarnówka można umieścić w zasięgu wczesnej kultury grobsko-śmiarowskiej i datować na ok.1700 BC. Przy braku w wyposażeniu wyrobów metalowych przedstawiających, bardziej niż ceramika naczyniowa, dystynktywny charakter oraz materiału organicznego do pobrania prób, trudno o bardziej szczegółową datację obiektu. Nie wykluczone, iż z opisanym wyżej obiektem powiązane jest znalezisko szpili z drutu brązowego o okrągłym przekroju. Około dwudziestotrzycentymetrowa szpila z główką zwiniętą w okrągłe uszko, znaleziona została w stropie grobu szkieletowego OWR nr 1150/10 oddalonego o niecałe 3 m od wczesnobrązowego pochówku. Możliwe, że w wyniku częściowego zniszczenia obiektu 770/09 w trakcie zakładania grobów w okresie wpływów rzymskich została ona przemieszczona z miejsca zalegania.
- Okres halsztacki (ok. 600-300 p.n.e.) - reprezentują groby popielnicowe i skrzynkowe kultury pomorskiej oraz obiekty osadnicze takie jak jamy gospodarcze, paleniska, piec.
- Starszy okres przedrzymski (ok. 300-150 p.n.e.) - wiązany jest na stanowisku z późnymi grobami skrzynkowymi kultury pomorskiej z których wydobyto m.in. popielnice ze schematycznym wizerunkiem twarzy ludzkiej oraz obiektami osadniczymi. Od chwili wznowienia prac terenowych w sezonie 2008 odkryto ok.20 obiektów sepulkralnych kultury pomorskiej. Obiekty te, mimo że stosunkowo nieliczne, cechują się znaczną różnorodnością typologiczną, jak i rozpiętością chronologiczną. Wśród nich wyróżniono groby skrzynkowe, z obstawą kamienną, popielnicowe jamowe oraz jeden pochówek kloszowy. W tym miejscu należy zaznaczyć, że część z omawianych obiektów, na skutek dalszego użytkowania nekropoli oraz współczesnych prac rolnych zachowała się w złym, wręcz szczątkowym stanie a po niektórych pozostały jedynie wkopy z fragmentami rozbitych popielnic i szczątkami kostnymi. Poza grobami związanymi z osadnictwem ludności kultury pomorskiej odkryto również obiekty o charakterze osadniczym takiej jak piece, paleniska i jamy. Znaczna część spośród odkrytych w Czarnówku grobów kultury pomorskiej mieściła urny twarzowe ze schematycznym wyobrażeniem twarzy. Wśród nich wymienić można jednostkowy grób o konstrukcji skrzynkowej (ob. 410/09) z bogato zdobioną popielnicą twarzową, której plastycznie uformowanych uszach umieszczono liczne kółka z drutu brązowego i żelaznego oraz pochówek jamowy z urna twarzową (ob. 417B/09). Z tym ostatnim mógł być powiązany obiekt 417D/09, który zawierał niewielki dzbanek nakryty stożkowatą misą z przykrawędnym, taśmowatym uchem. Urny z bardzo schematycznie potraktowanym wizerunkiem twarzy (typ C) znajdowały się w grobach skrzynkowych nr 968/10 1370/10 oraz 1423/10. W obu przypadkach popielnice ustawiono przy ścianie północnej, potwierdzając powszechnie przyjętą dla obrządku pogrzebowego kultury pomorskiej teorię umieszczania urn od północnej części grobowca. Wnętrze trzeciego z nich (ob. 1423/10) kryło 3 naczynia sepulkralne, z których jedno posiadało wizerunek twarzy i tak jak poprzednie, stało przy ścianie północnej. Jednostkowym przypadkiem był grób kloszowy (ob. 862/10). Niewielki dzbanek z utrąconym uchem ustawiony został na fragmencie ceramiki, którą położono na bruku z małych kamieni. Naczynie nakrywała misa z przykrawędnym uchem a całość zabezpieczono szorstkim, beczułkowatym, dwuuchym naczyniem odwróconym do góry dnem. Warto również wspomnieć o nietypowym obiekcie (nr 487/09), którego pierwotnej funkcji nie sposób ustalić. Były to 2 niewielkie naczynia –dwuuche z kulistym brzuścem i dzbanek wkopane w ziemię do góry dnem w pobliżu dużego kamienia polnego. Nie uchwycono zarysu jamy. Możliwe, że jest on związany z obrzędowością religijną.
- Młodszy okres przedrzymski (od połowy I w. p.n.e. do początków I w. n.e.) - łączone są z tym okresem groby ciałopalne jamowe z resztkami stosu, popielnicowe i rzadko występujące szkieletowe ludności kultury oksywskiej. Kolejna faza użytkowania tutejszej nekropolii identyfikowana jest z osadnictwem ludności kultury oksywskiej1. Swoich zmarłych chowali przeważnie spalonych, w jamach w ziemi i/lub popielnicach, zazwyczaj zasypując je resztkami stosu. Rzadkością były groby szkieletowe tej kultury orientacji E-W, których wypełniska zawierały przedmioty wykonane z żelaza m. In. zapinki typu Kostrzewski M/N. Wśród darów grobowych spotykano w głównej mierze naczynia gliniane często bogato ornamentowane, stanowiące zarówno popielnice jak i przystawki oraz żelazne fibule, noże i brzytwy. Rzadkością były elementy uzbrojenia –miecze jednosieczne, groty włóczni, żelazne okucia tarcz czy narzędzia metalurga-złotnika takie jak młoteczek, obcęgi i pilnik. Za najwcześniejsze uznać można groby bogato wyposażone. Jednym z nich był prezentowany już wcześniej2 obiekt 364/09. Wewnątrz popielnicy znajdowało się umbo, miecz, żelazny grot, tok oraz fragmenty zapinki. Wnętrze pochówku ciałopalnego nr 1451/10 mieściło miecz, szczypce, umbo, grot, tok, zapinkę oraz liczne nity i okucia: tarczy, pasa i pochwy miecza. Popielnica, obsypana resztkami stosu w obiekcie 1381/10 (nazwanym grobem metalurga-złotnika), zawierała młotek, szczypce, pilnik, brzytwę i zapinkę żelazną.
- Okres wpływów rzymskich (od początków I w n.e. do połowy III w. n.e.) - najliczniej reprezentowany przez obiekty ludności kultury wielbarskiej (m.in. groby szkieletowe w kłodach drewnianych, ciałopalne jamowe, popielnicowe- również z obstawą kamienną). Najliczniejsze obiekty na cmentarzysku pochodziły z okresu wpływów rzymskich z doby kultury wielbarskiej. Zdecydowana większość z nich to pochówki szkieletowe, o których wspomniano już we wstępie. Jamy grobowe sytuowane były na linii północ-południe z niewielkimi tylko odchyleniami na zachód (rzadziej na wschód). Rejestrowane były na znacznej głębokości (ok. 50-70 cm poniżej współczesnego poziomu gruntu) i dzięki temu przetrwały w dobrym stanie. Wśród tego typu pochówków wyróżniono (ze względu na rozmiary) liczne groby dzieci. Takie obiekty na innych stanowiskach kultury wielbarskiej pozostają z reguły bez wyposażenia. W Czarnówku znaczna część grobów dziecięcych zawierała przedmioty zabytkowe. Wśród pochówków ciałopalnych zdecydowanie dominują jamowe nad popielnicowymi. Zarówno jedne, jak i drugie spotykane są w wersji tzw. czystej bądź z resztkami stosu. Niestety w wielu przypadkach bliższe określenie chronologiczne i kulturowe jest niemożliwe z powodu braku wyposażenia. Wyjątkowymi były groby: popielnicowy z obstawą kamienną (ob. 1074/10) oraz obiekt, w którym jako urnę użyto brązowego kociołka (ob. 889/10). Spotykane były również pochówki szkieletowe, w zasięgu których na różnych głębokościach wkopane zostały urny. Zdecydowanie do najciekawszych, na stanowisku nr 5 należało odkrycie grobu szkieletowego (ob. nr 872/10) umieszczonego wewnątrz kręgu o średnicy 18m powstałego przez wykopanie regularnego rowu w ziemi. Bogato wyposażony pochówek zawierał w swym inwentarzu m.in. naczynie brązowe oinochoe. W górnych partiach zasypisk często zaobserwowano obecność przewróconych steli, które pierwotnie oznaczały miejsce założenia grobu. Rzadko obserwowana była obstawa kamienna w pochówkach szkieletowych, obecna także przy samych kłodach. Interesującym przypadkiem był dużych rozmiarów kolisty kamień z okrągłym wyżłobieniem na szczycie przypominający półwytwór żarna, odkryty w stropie wkopu rabunkowego w obiekcie nr 1270/10.
- Do najczęściej spotykanych przedmiotów wkładanych do grobów ludności kultury wielbarskiej w Czarnówku należą fibule, które stanowią najbardziej precyzyjny wyznacznik chronologiczny. Tego typu zabytków odkryto dotychczas ok. kilkuset. Kolejna, liczna kategoria zabytków to metalowe części i okucia pasa. Poza tym znaleziono sporą ilość innych ozdób, takich jak kolie paciorków szklanych i bursztynowych, wisiory, paciory, klamerki esowate z metali szlachetnych, ozdobne szpile czy bransolety srebrne i brązowe. Wyjątkowymi znaleziskami były: ostrogi –w tym także żelazne, okucia i klucze szkatuł, noże i fragmenty grzebieni. Powszechnymi darami grobowymi były naczynia gliniane i ich fragmenty, przęśliki, igły i szpile hakowe. Wyjątkowo ciekawym znaleziskiem było wspomniane już oinochoe -naczynie z brązu z trójlistnym wylewem i wizerunkiem Bachusa importowane z terenów Italii (ob. 872/10) oraz fragment naczynka drewnianego z brązowymi okuciami i orzechami laskowymi (ob. 403/09). Wyjątkiem na stanowisku nr 5 w Czarnówku był pojedynczy pochówek z okresu wędrówek ludów. Wkopany został w starszy grób ludności kultury wielbarskiej. W jego niewyrabowanym wnętrzu znaleziono cztery zapinki brązowe, srebrny pierścień oraz fragmenty dwóch noży żelaznych. Obiekt datowany został na koniec V początek VI w. i taką chronologię potwierdziły analizy C14.
- Okres wędrówek ludów (400 -500 n.e.) – reprezentowany przez pojedynczy grób szkieletowy wyposażony w 4 zapinki z brązu, nożyk z żelaza i fragment następnego oraz pierścionek z elektronu. Użytkowanie tutejszego cmentarzyska zamyka okres wczesnego średniowiecza. Znalezisk z tego czasu są w tej chwili najsłabiej opracowane (brak konserwacji i analiz antropologicznych). W związku z tym, poniższa, krótka charakterystyka tych znalezisk będzie miała charakter bardzo ogólny i nieprecyzyjny. Średniowieczna nekropolia zlokalizowana została w północno-wschodniej części stanowiska. Płytko wkopane, wczesnośredniowieczne pochówki szkieletowe sytuowano po osi wschód –zachód i w wielu przypadkach nakładały się ona na starsze –wielbarskie w pewnym sensie krzyżując się z nimi. Ich wypełniska zawierały stosunkowo nieliczne dary grobowe. Składały się na nie m.in. noże żelazne, kabłączki skroniowe, pierścionki, metalowe elementy pasa i paciorki szklane. Na podstawie wstępnej analizy pozyskanego materiału źródłowego pochówki te usytuowano w okresie: koniec XI –XIII w. Oprócz grobów szkieletowych z wczesnym średniowieczem powiązano również ciałopalne. Wstępnie obiekty te łączone są z typem Alt Kabelich i datowane ogólnie na IX-XI w. Poza tym odkryto pochówki ciałopalne zasypane brukiem kamiennym, których wnętrze zawierało fragmenty ceramiki naczyniowej i nieliczne, przepalone szczątki kostne. Oprócz obiektów o charakterze sepulkralnym odkryto również wyjątkowy obiekt osadniczy (nr 1068/10). W jego części NW udokumentowano relikty jamy zasobowej wyłożonej kawałkami drewna i gałęziami oraz liczne fragmenty ceramiki naczyniowej datowanej wstępnie na XI/XII w. Badanie C14 próbek drewna z obiektu 1068/10 przyniosło datę VIII w. n.e.
- Wczesne średniowiecze –w północnej i północno -wschodniej części cmentarzyska odkryto groby ciałopalne typu Alt Kabelich sytuowane ogólnie na IX-XIw., pochówki szkieletowe na osi E-W z wyposażeniem datowane wstępnie na XI-XIII w. oraz obiekty osadnicze.
- Wyjątkiem był również grób szkieletowy z obstawą kamienną (ob. nr 770/09), sytuowany we wczesnej epoce brązu. Na pochówek natrafiono w strefie S-E nekropoli. Jego południowo-wschodnia część została zniszczona przez grób szkieletowy z okresu wpływów rzymskich. Obiekt posiadał obstawę z dużych, nieobrobionych kamieni, której pierwotna forma zbliżona był do prostokąta o lekko zaokrąglonych bokach. Szczątki kostne nie zachowały się. W środkowo- wschodniej części obstawy, pomiędzy kamieniami odnaleziono naczynie pucharowate. Charakteryzuje się ono jasnobrunatną barwą, gładką powierzchnią zewnętrzną, beczułkowatym brzuścem i stosunkowo wysoką szyjką podkreśloną rzędami dookolnych wgłębień; wylew jest lekko wychylony na zewnątrz. Obiekt datowany jest na początek epoki brązu. Z uwagi na niejasną sytuację kulturową Pobrzeża Koszalińskiego w początkach epoki brązu (brak zorganizowanych i określonych struktur osadniczych i krzyżowanie się kultur, zarówno o tradycjach schyłkowo-neolitycznych jak i wczesnobrązowych), grób z Czarnówka można umieścić w zasięgu wczesnej kultury grobsko-śmiarowskiej i datować na ok. 1700 BC. Przy braku w wyposażeniu wyrobów metalowych przedstawiających, bardziej niż ceramika naczyniowa, dystynktywny charakter oraz materiału organicznego do pobrania prób, trudno o bardziej szczegółową datację obiektu. Nie wykluczone, iż z opisanym wyżej obiektem powiązane jest znalezisko szpili z drutu brązowego o okrągłym przekroju. Około dwudziestotrzycentymetrowa szpila z główką zwiniętą w okrągłe uszko, znaleziona została w stropie grobu szkieletowego OWR nr 1150/10 oddalonego o niecałe 3 m od wczesnobrązowego pochówku. Możliwe, że w wyniku częściowego zniszczenia obiektu 770/09 w trakcie zakładania grobów w okresie wpływów rzymskich została ona przemieszczona z miejsca zalegania.
- Od chwili wznowienia prac terenowych w sezonie 2008 odkryto ok.20 obiektów sepulkralnych kultury pomorskiej. Obiekty te, mimo że stosunkowo nieliczne, cechują się znaczną różnorodnością typologiczną, jak i rozpiętością chronologiczną. Wśród nich wyróżniono groby skrzynkowe, z obstawą kamienną, popielnicowe jamowe oraz jeden pochówek kloszowy. W tym miejscu należy zaznaczyć, że część z omawianych obiektów, na skutek dalszego użytkowania nekropoli oraz współczesnych prac rolnych zachowała się w złym, wręcz szczątkowym stanie a po niektórych pozostały jedynie wkopy z fragmentami rozbitych popielnic i szczątkami kostnymi. Poza grobami związanymi z osadnictwem ludności kultury pomorskiej odkryto również obiekty o charakterze osadniczym takiej jak piece, paleniska i jamy. Znaczna część spośród odkrytych w Czarnówku grobów kultury pomorskiej mieściła urny twarzowe ze schematycznym wyobrażeniem twarzy. Wśród nich wymienić można jednostkowy grób o konstrukcji skrzynkowej (ob. 410/09) z bogato zdobioną popielnicą twarzową, której plastycznie uformowanych uszach umieszczono liczne kółka z drutu brązowego i żelaznego oraz pochówek jamowy z urna twarzową (ob. 417B/09). Z tym ostatnim mógł być powiązany obiekt 417D/09, który zawierał niewielki dzbanek nakryty stożkowatą misą z przykrawędnym, taśmowatym uchem. Urny z bardzo schematycznie potraktowanym wizerunkiem twarzy (typ C) znajdowały się w grobach skrzynkowych nr 968/10 1370/10 oraz 1423/10. W obu przypadkach popielnice ustawiono przy ścianie północnej, potwierdzając powszechnie przyjętą dla obrządku pogrzebowego kultury pomorskiej teorię umieszczania urn od północnej części grobowca. Wnętrze trzeciego z nich (ob. 1423/10) kryło 3 naczynia sepulkralne, z których jedno posiadało wizerunek twarzy i tak jak poprzednie, stało przy ścianie północnej. Jednostkowym przypadkiem był grób kloszowy (ob. 862/10). Niewielki dzbanek z utrąconym uchem ustawiony został na fragmencie ceramiki, którą położono na bruku z małych kamieni. Naczynie nakrywała misa z przykrawędnym uchem a całość zabezpieczono szorstkim, beczułkowatym, dwuuchym naczyniem odwróconym do góry dnem. Warto również wspomnieć o nietypowym obiekcie (nr 487/09), którego pierwotnej funkcji nie sposób ustalić. Były to 2 niewielkie naczynia – dwuuche z kulistym brzuścem i dzbanek wkopane w ziemię do góry dnem w pobliżu dużego kamienia polnego. Nie uchwycono zarysu jamy. Możliwe, że jest on związany z obrzędowością religijną.
- Kolejna faza użytkowania tutejszej nekropolii identyfikowana jest z osadnictwem ludności kultury oksywskiej3. Swoich zmarłych chowali przeważnie spalonych, w jamach w ziemi i/lub popielnicach, zazwyczaj zasypując je resztkami stosu. Rzadkością były groby szkieletowe tej kultury orientacji E-W, których wypełniska zawierały przedmioty wykonane z żelaza m. In. zapinki typu Kostrzewski M/N. Wśród darów grobowych spotykano w głównej mierze naczynia gliniane często bogato ornamentowane, stanowiące zarówno popielnice jak i przystawki oraz żelazne fibule, noże i brzytwy. Rzadkością były elementy uzbrojenia – miecze jednosieczne, groty włóczni, żelazne okucia tarcz czy narzędzia metalurga-złotnika takie jak młoteczek, obcęgi i pilnik. Za najwcześniejsze uznać można groby bogato wyposażone. Jednym z nich był prezentowany już wcześniej4 obiekt 364/09. Wewnątrz popielnicy znajdowało się umbo, miecz, żelazny grot, tok oraz fragmenty zapinki. Wnętrze pochówku ciałopalnego nr 1451/10 mieściło miecz, szczypce, umbo, grot, tok, zapinkę oraz liczne nity i okucia: tarczy, pasa i pochwy miecza. Popielnica, obsypana resztkami stosu w obiekcie 1381/10 (nazwanym grobem metalurga-złotnika), zawierała młotek, szczypce, pilnik, brzytwę i zapinkę żelazną.
- Najliczniejsze obiekty na cmentarzysku pochodziły z okresu wpływów rzymskich z doby kultury wielbarskiej. Zdecydowana większość z nich to pochówki szkieletowe, o których wspomniano już we wstępie. Jamy grobowe sytuowane były na linii północ-południe z niewielkimi tylko odchyleniami na zachód (rzadziej na wschód). Rejestrowane były na znacznej głębokości (ok. 50-70 cm poniżej współczesnego poziomu gruntu) i dzięki temu przetrwały w dobrym stanie. Wśród tego typu pochówków wyróżniono (ze względu na rozmiary) liczne groby dzieci. Takie obiekty na innych stanowiskach kultury wielbarskiej pozostają z reguły bez wyposażenia. W Czarnówku znaczna część grobów dziecięcych zawierała przedmioty zabytkowe. Wśród pochówków ciałopalnych zdecydowanie dominują jamowe nad popielnicowymi. Zarówno jedne, jak i drugie spotykane są w wersji tzw. czystej bądź z resztkami stosu. Niestety w wielu przypadkach bliższe określenie chronologiczne i kulturowe jest niemożliwe z powodu braku wyposażenia. Wyjątkowymi były groby: popielnicowy z obstawą kamienną (ob. 1074/10) oraz obiekt, w którym jako urnę użyto brązowego kociołka (ob. 889/10). Spotykane były również pochówki szkieletowe, w zasięgu których na różnych głębokościach wkopane zostały urny. Zdecydowanie do najciekawszych, na stanowisku nr 5 należało odkrycie grobu szkieletowego (ob. nr 872/10) umieszczonego wewnątrz kręgu o średnicy 18m powstałego przez wykopanie regularnego rowu w ziemi. Bogato wyposażony pochówek zawierał w swym inwentarzu m.in. naczynie brązowe oinochoe. W górnych partiach zasypisk często zaobserwowano obecność przewróconych steli, które pierwotnie oznaczały miejsce założenia grobu. Rzadko obserwowana była obstawa kamienna w pochówkach szkieletowych, obecna także przy samych kłodach. Interesującym przypadkiem był dużych rozmiarów kolisty kamień z okrągłym wyżłobieniem na szczycie przypominający półwytwór żarna, odkryty w stropie wkopu rabunkowego w obiekcie nr 1270/10. Do najczęściej spotykanych przedmiotów wkładanych do grobów ludności kultury wielbarskiej w Czarnówku należą fibule, które stanowią najbardziej precyzyjny wyznacznik chronologiczny. Tego typu zabytków odkryto dotychczas ok. kilkuset. Kolejna, liczna kategoria zabytków to metalowe części i okucia pasa. Poza tym znaleziono sporą ilość innych ozdób, takich jak kolie paciorków szklanych i bursztynowych, wisiory, paciory, klamerki esowate z metali szlachetnych, ozdobne szpile czy bransolety srebrne i brązowe. Wyjątkowymi znaleziskami były: ostrogi –w tym także żelazne, okucia i klucze szkatuł, noże i fragmenty grzebieni. Powszechnymi darami grobowymi były naczynia gliniane i ich fragmenty, przęśliki, igły i szpile hakowe. Wyjątkowo ciekawym znaleziskiem było wspomniane już oinochoe -naczynie z brązu z trójlistnym wylewem i wizerunkiem Bachusa importowane z terenów Italii (ob. 872/10) oraz fragment naczynka drewnianego z brązowymi okuciami i orzechami laskowymi (ob. 403/09).
- Wyjątkiem na stanowisku nr 5 w Czarnówku był pojedynczy pochówek z okresu wędrówek ludów. Wkopany został w starszy grób ludności kultury wielbarskiej. W jego niewyrabowanym wnętrzu znaleziono cztery zapinki brązowe, srebrny pierścień oraz fragmenty dwóch noży żelaznych. Obiekt datowany został na koniec V początek VI w. i taką chronologię potwierdziły analizy C14.
- Użytkowanie tutejszego cmentarzyska zamyka okres wczesnego średniowiecza. Znalezisk z tego czasu są w tej chwili najsłabiej opracowane (brak konserwacji i analiz antropologicznych). W związku z tym, poniższa, krótka charakterystyka tych znalezisk będzie miała charakter bardzo ogólny i nieprecyzyjny. Średniowieczna nekropolia zlokalizowana została w północno-wschodniej części stanowiska. Płytko wkopane, wczesnośredniowieczne pochówki szkieletowe sytuowano po osi wschód –zachód i w wielu przypadkach nakładały się ona na starsze –wielbarskie w pewnym sensie krzyżując się z nimi. Ich wypełniska zawierały stosunkowo nieliczne dary grobowe. Składały się na nie m.in. noże żelazne, kabłączki skroniowe, pierścionki, metalowe elementy pasa i paciorki szklane. Na podstawie wstępnej analizy pozyskanego materiału źródłowego pochówki te usytuowano w okresie: koniec XI –XIIIw. Oprócz grobów szkieletowych z wczesnym średniowieczem powiązano również ciałopalne. Wstępnie obiekty te łączone są z typem Alt Kabelich i datowane ogólnie na IX-XIw. Poza tym odkryto pochówki ciałopalne zasypane brukiem kamiennym, których wnętrze zawierało fragmenty ceramiki naczyniowej i nieliczne, przepalone szczątki kostne. Oprócz obiektów o charakterze sepulkralnym odkryto również wyjątkowy obiekt osadniczy (nr 1068/10). W jego części NW udokumentowano relikty jamy zasobowej wyłożonej kawałkami drewna i gałęziami oraz liczne fragmenty ceramiki naczyniowej datowanej wstępnie na XI/XII w. Badanie C14 próbek drewna z obiektu 1068/10 przyniosło datę VIII w. n.e.
Bogata kolekcja zabytków z cmentarzyska w Czarnówku, którego użytkowanie rozpoczęto najprawdopodobniej ok. 2000 p.n.e. a zakończono w XII w. n.e., znajdująca się w Muzeum w Lęborku, jest objęta stałym nadzorem konserwatorskim i udostępniona zwiedzającym. Z wykopaliskowej dokumentacji archeologicznej, znajdującej się w zbiorach naszej placówki korzystać mogą badacze zajmujący się przedmiotową tematyką z kraju i zza granicy. Znaczną część unikatowych przedmiotów
– wyrobów miejscowych i importów z cesarstwa rzymskiego i jego prowincji udostępniona jest zwiedzającym na bogato ilustrowanej, stałej wystawie. Nie wszystkie jednak zabytki znalazły tu swoje miejsce z powodu ograniczonej przestrzeni wystawienniczej.